Hoe beperk je de gevolgen van het overlijden van een ondernemer (2)?
Geplaatst op: 26-09-2016, 16:42:07
In een eerder artikel van 19 september 2016 bespraken wij al de gevolgen van een overlijden en de belangrijkste faciliteiten voor de onderneming zonder rechtspersoonlijkheid. In dit deel zal aandacht worden besteed aan een aantal faciliteiten voor de onderneming met rechtspersoonlijkheid, zoals de besloten vennootschap. Hierbij zal geen aandacht worden besteed aan de terbeschikkingstelling of medegerechtigdheid.
Verkrijgingsprijs aandelen doorschuiven
De eerste faciliteit voor de onderneming met rechtspersoonlijkheid is het doorschuiven van de aanmerkelijk belang aandelen naar je erfgenamen.
Bij deze faciliteit schuift de verkrijgingsprijs van je aandelen door naar je erfgenamen. Ieder van de erfgenamen neemt een deel van de oude verkrijgingsprijs over, overeenkomstig zijn of haar verkrijging. Er is geen vervreemding voor zover de overdrachtsprijs niet meer bedraagt dan het ondernemingsvermogen van de vennootschap waarin de aandelen worden gehouden. Dit ondernemingsvermogen mag worden verhoogd met maximaal 5 procent van het beleggingsvermogen.
Voorwaarden
Om de verkrijgingsprijs door te schuiven, waardoor dus geen inkomstenbelasting verschuldigd is, moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Allereerst moeten je erfgenamen een gezamenlijk verzoek indienen om toepassing van deze faciliteit. Daarnaast moet de vennootschap waarin het aanmerkelijk belang wordt gehouden een onderneming drijven of een medegerechtigdheid houden (bijvoorbeeld als commanditaire vennoot). De derde voorwaarde is dat het aanmerkelijk belang bij jou geen ‘meetrek AB’ mag vormen. Hiervan is sprake wanneer je zelf wel aandelen maar geen aanmerkelijk belang had, maar je partner of bloed- of aanverwanten in de rechte lijn (kinderen en ouders) wel. Je aandelen worden dan geacht ook aanmerkelijk belang te vormen. Een vierde voorwaarde is dat de verkrijgers van het aanmerkelijk belang binnenlands belastingplichtigen moeten zijn. Hiermee kan de fiscus haar claim veiligstellen. Bij de verkrijgers van het aanmerkelijk belang mogen de aandelen niet gaan behoren tot het ondernemingsvermogen of resultaat uit overige werkzaamheid. Als de verdeling van de nalatenschap onder bijzondere titel plaatsvindt, dit is het geval indien je erfgenamen niet rechtstreeks verkrijgen bijvoorbeeld bij onverdeeldheid, moet dit binnen twee jaren na het overlijden gebeuren.
Preferente aandelen
Preferente aandelen zijn aandelen waarmee een vast dividend wordt ontvangen. Bovendien hebben houders van preferente aandelen vaak voorrang op andere schuldeisers. Een aanmerkelijk belang van deze preferente aandelen kan ook worden doorgeschoven, mits aan een aantal aanvullende voorwaarden wordt voldaan. Zo moeten de preferente aandelen tot stand zijn gekomen door een eerdere omzetting van normale aandelen waarbij ten minste één ander normale aandelen heeft verkregen. Daarnaast moet je, als verkrijger van de preferente aandelen destijds, ten minste 5 procent van de normale aandelen hebben.
Holding structuur opzetten
Wanneer je aanmerkelijk belanghouder bent in een vennootschap is het altijd verstandig meerdere vennootschappen op te richten. Zo kunnen de ondernemingsactiviteiten en overige activiteiten (zoals een pensioen) worden gesplitst. Dit heeft grote voordelen bij een mogelijke verkoop. Ook voor de verdeling van de nalatenschap kan het splitsen van je vennootschap in meerdere, financieel zelfstandige, entiteiten grote voordelen hebben.
Onderneming verkopen
Allereerst kan het splitsen van activiteiten binnen je vennootschap een groot voordeel opleveren bij een toekomstige verkoop.
Als je de bedrijfsactiviteiten in een afzonderlijke vennootschap hebt zitten, kan deze afzonderlijke vennootschap worden verkocht zonder dat je moet afrekenen over bijvoorbeeld een pensioen. De aandelen van de pensioen vennootschap kun je dan zelf houden. Wanneer er ten minste drie jaar zit tussen de oprichting van de vennootschappen en de verkoop van de werkmaatschappij (de vennootschap waar de bedrijfsactiviteiten in zitten), kan deze verkoop vaak plaatsvinden onder de deelnemingsvrijstelling. Hierdoor hoeft de holdingvennootschap geen vennootschapsbelasting te betalen over de verkoop.
Preferente aandelen uitgeven
Een nadeel van een verkoop is echter dat je bedrijfsopvolgers veelal veel geld zullen moeten hebben. Een alternatief is het uitgeven van cumulatief preferente aandelen. Deze cumulatief preferente aandelen houd je dan zelf, dit geeft je de mogelijkheid de verkoopprijs van de werkmaatschappij terug te verdienen door middel van winstuitkeringen. Aan je bedrijfsopvolgers geef je dan normale aandelen in de werkmaatschappij uit. De aandelen in de holding kun je ook hier zelf houden.
Dividend time-out
Wanneer geen van bovenstaande faciliteiten kunnen worden toegepast, voorziet de wet in een dividend time-out. Een dividend time-out houdt in dat je dividend kan uitkeren zonder hierover dividendbelasting te moeten betalen. Met dit dividend kun je dan vervolgens de inkomstenbelasting en de erfbelasting betalen. Het dividend dat je uitkeert om de belasting te betalen, wordt afgeboekt van de verkrijgingsprijs van de aandelen. Hierdoor wordt een mogelijke toekomstige vervreemding zwaarder belast. Om gebruik te maken van de dividend time-out moet aan een aantal stikte voorwaarden worden voldaan.
Voorwaarden
De eerste voorwaarde houdt in dat de aandelen moeten worden verkregen krachtens erfrecht. Daarbij moet inkomen uit aanmerkelijk belang in aanmerking zijn genomen. Dit betekent dat er belasting wordt geheven over de fictieve vervreemding en er geen gebruik kan worden/wordt gemaakt van de doorschuiffaciliteit. Het uit te keren dividend waarover geen dividendbelasting verschuldigd is mag bovendien niet meer bedragen dan dit inkomen uit aanmerkelijk belang. Als laatste voorwaarde moet de uitkering binnen twee jaar na het overlijden plaatsvinden en moeten je erfgenamen verzoeken om toepassing van de dividend time-out.
Niet dubbel afrekenen
Indien de wettelijke verdeling ongedaan wordt gemaakt en hierna een andere verdeling tot stand komt, zou dit tot twee belastbare feiten kunnen leiden. De wet heeft hiervoor een faciliteit waardoor niet tweemaal afgerekend hoeft te worden. Voorwaarde hiervoor is wel dat de verkrijger van het aanmerkelijk belang binnenlands belastingplichtig is.
Uitstel van betaling
Als bovenstaande faciliteiten geen oplossing bieden, kun je nog gedurende maximaal tien jaar (renteloos) uitstel van betaling aanvragen voor de inkomstenbelasting over de fictieve vervreemding.
In uitzonderlijke gevallen is een faciliteit niet nodig omdat afrekening over de fictieve vervreemding voordeliger is. Dit is het geval indien je van plan bent de aandelen kort na het overlijden te vervreemden, je een compensabel verlies hebt in box 2 of je partner een dergelijk verlies heeft.
Aanbeveling
De verschillende faciliteiten vergen veelal deskundig advies. Daarnaast is het afhankelijk van de situatie welke faciliteit het beste bij jouw onderneming past. Win dus altijd advies in bij een accountant of belastingadviseur.
Bron: www.bc.nl van 26 september 2016